Zoals meestal worden ‘pottenkijkers’ tegenwoordig goed op een afstand gehouden, onder het mom van ‘Levensgevaar’ en asbest. En dat terwijl de meeste mensen dicht bij de stal aan het werk waren, ook zonder beschermende kleding, en deze pottenkijker graag wat dieper in de pot had willen kijken. Het zijn dus foto’s geworden van de afgebrande stallen, gemaakt in de middag na de brand. Soms kon je nog een varken (biggetje?) horen krijsen, wat dan uit de tweede afgebrande stal zou moeten komen. Een derde stal hebben ze namelijk kunnen sparen, maar die zat ‘zoals het hoort’ potdicht. Volgens een scholier op weg naar huis hadden ze in de ochtend nog een varkentje levend uit een stal weten te halen. Maar wat heet dan nog levend, als de longen vol rook zitten, wellicht zelfs van binnenuit verbrand, en het dier vast en zeker (en laten we het hopen snel) uit zijn lijden is verlost.
Tijdens de uren dat ik er was werd er niet veel gewerkt, behalve het klaar zetten van de bouwlampen. Het saneren van de stallen gebeurt namelijk doorgaans in het donker, wanneer mensen thuis zitten, aan het avondeten of voor de buis. Een klein groepje jonge mannen liep met plastic zakken door een stuk bos waar overal zwartgeblakerde stukken lagen van het dak of isolatiemateriaal. Een van de jongens probeerde voorzichtig een liedje in te zetten: ‘We hebben een clubje opgericht voor mensen met een lelijk gezicht…’. Ik begrijp het wel, voor deze jongens is het gewoon werk, en ze hadden nog een lange avond en nacht voor de boeg en dan kun je er maar beter het beste van maken en nog een beetje lol hebben tussendoor.
Een oudere man die met de fiets aan de hand een tijdje had staan kijken stapte weer op en zei tegen me ‘Ik ga er maar weer eens vandoor, van nog langer kijker zal het vast niet beter worden’. Gek, want kijken is een van de weinige dingen die ik kan, en ergens hoop ik nog steeds dat het een klein beetje kan bijdragen aan het beëindigen van deze misdadige, moorddadige omstandigheden. Tweeduizend varkens waren het er dit keer, en geen enkele economische of ‘volksgezondheidkundige’ verklaring kan deze van de pot gerukte praktijken van Massentierhaltung goedpraten.
