Was John Wayne een homofobe racist die het bovendien gerechtvaardigd vond dat de amerikanen het land inpikten van de de oorspronkelijke inwoners, de indianen? Die vraag kwam ik steeds tegen toen ik op internet ging zoeken naar achtergronden bij zijn leven. Het heeft allemaal te maken met een interview dat hij in datzelfde jaar had met Playboy en waarin hij een paar opmerkelijke uitspraken deed. Andere bronnen meldden dat het wel meeviel met zijn zogenaamd racistische ideeën en dat hij in zijn persoonlijke leven juist heel tolerant was. Wel rechts, wel conservatief, wel een ouderwets denkende Amerikaan, maar niet persé een racist in doen en laten. Ergens las ik dat hij wel degelijk vond dat de witte man beter was dan de neger, maar dat dat niet betekende dat hij ze minderwaardig vond. Ze zouden alleen wat meer hun best moeten doen …
Hoe het precies zit doet er voor mij niet zoveel toe, ook niet dat hij onder zijn dienstplicht uit wist te komen tijdens de Tweede Wereldoorlog zodat hij zijn net bloeiende filmcarrière kon voortzetten. Hij was een man van zijn tijd en een echte Republikein en uitgesproken meningen. Niet veel anders dan de man die hij steeds opnieuw in westerns neerzette. Eerlijk, recht voor zijn raap, maar ook erg zwartwit in zijn denken en nogal kortzichtig. Een perfecte westernheld.
Big Jake uit 1971 is niet zijn beste film en ook hier zijn wat dingen die nogal frappant zijn, om niet te zeggen schokkend. In de hele film wordt hij begeleid door zijn trouwe viervoeter die hij simpelweg Dog noemt. In zijn vroegere jaren had hij ook een hond die hem steeds volgde en hij kreeg de naam van die hond als bijnaam: The Duke. Ook in Big Jake is er indiaan Sam. Uit hoe hij voorgesteld wordt en hoe ze met elkaar omgaan kun je opmaken dat ze elkaar al heel lang kennen, vrienden voor het leven. In de film redden zowel de indiaan als de hond meermaals het leven van Big Jake en diens zonen en kleinzoon. Tijdens het laatste gevecht worden de indiaan en de hond met een machete neergeslagen terwijl Big Jake, zijn zonen en kleinzoon nauwelijks gewond raken. De film eindigt met dat ze naar elkaar toe lopen, John Wayne zegt ‘Let’s go home boys’ en dat was het dan. Geen moment aandacht meer voor die twee trouwe vrienden. Ze hebben niet eens gekeken of ze nog leefden. Ach, uiteindelijk waren ze dus toch niet zo belangrijk.
Voor wie het wil lezen: Interview van John Wayne met Playboy.
