Zo aan het einde van het jaar is het altijd tijd voor allerlei terugblikken. Ik kijk nu even terug op het ouderlijk huis van mijn vader dat nog steeds overeind staat in de wijk Overhoven te Sittard, terwijl alle inwoners van destijds, op één na, inmiddels overleden zijn. Links ervan staat een groter huis, welke misschien niet zo vol was als het tien kinderen tellende gezin van opa en oma Tummers. Ik ben er niet zo heel vaak geweest, misschien een paar keer tot mijn vierde jaar, maar die paar herinneringen die ik er nog aan heb zijn vrij duidelijk. Een hele kleine woonkamer met links achter in de hoek een haard met daarvoor op een kleedje een zwartwitte hond, en in het midden een grote tafel met daarachter oma Tummers. Ik geloof niet dat ik ooit op de eerste verdieping ben geweest, maar het is nauwelijks voor te stellen dat hier vader, moeder en tien kinderen sliepen.
Aan het einde van de oprit was een schuur met hooi waar voorheen het paard stond en twee varkens hun verblijf hadden. Meteen daarachter lag een betonnen plaats met enkele hopen kolen (grootvader Tummers werd na groenteboer kolenboer), daarachter een behoorlijk grote groetentuin en daarachter nog een diepe tuin met hoge fruitbomen. Als je achterin die laatste tuin stond kon je – in mijn herinnering – het huis nog maar amper zien, zo groot of lang was het stuk land achter dit huis. Misschien was het in werkelijkheid en alles bij elkaar ‘maar’ vijftig meter, dus ik vraag dit maar liever niet na. Iets wat onmetelijk is moet je vooral zo houden.
De rest van mijn herinneringen worden ingevuld door wat mijn vader me heeft verteld. Dat ze als kinderen op een warme ochtend in mei om vijf uur ’s ochtends aan de straatkant stonden en keken naar de intocht van het Duitse leger. Dat ze ’s zomers tot laat in de avond op straat zaten om te kaarten met zo’n beetje iedereen die verder nog in die straat woonde. Dat het een zoete inloop was, het hele dorp kwam er over de vloer, en dat hij het later (vreemd genoeg) juist zo fijn vond om alleen met mijn moeder in een kleine flat te wonen. Zo’n tuin is wel aardig, maar levert ook een hoop werk op.
Vreemd dat er op deze foto geen mensen staan.